Een gezonde werkcultuur (1/3) – De basis voor succes

Wat is een gezonde werkcultuur?

Van een gezonde werkcultuur is sprake als de mensen in contact zijn met elkaar op een respectvolle manier. Of het nu gaat over een gesprek bij het koffiezetapparaat of over een teamoverleg waar hevig gediscussieerd wordt; in de basis is er sprake van een respectvolle bejegening, wordt niemand buitengesloten en voelt iedereen zich veilig om iets in te brengen of juist te luisteren.

Kenmerken van een gezonde werkcultuur:

• Iedereen doet mee en wordt gewaardeerd;
• Respectvolle omgang met elkaar op en tussen alle lagen van de organisatie;
• Ruimte om jezelf te laten zien en je mening te delen.

Wat gebeurt er bij een ongezonde werkcultuur?

Hoe het met de werkcultuur is gesteld, is vaak zichtbaar in de manier van vergaderen en het nemen van besluiten. Vaak zijn dezelfde mensen aan het woord, worden besluiten niet goed genomen en is er dus ook geen commitment. Tijdens het overleg verloopt het stroef om vervolgens na afloop in kleine groepjes de vergadering nog eens dunnetjes over te doen. Helaas is dat mosterd na de maaltijd om nog maar niet te spreken van de verloren tijd.

Signalen van een ongezonde werkcultuur:

• Slechts een paar mensen komen aan het woord in vergaderingen;
• Er is weinig tot geen betrokkenheid bij beslissingen;
• Afspraken en besluiten worden niet uitgedragen en nagekomen;
• Informele leiders spelen een grote rol bij het nemen of ondermijnen van besluiten.

De gevolgen van een ongezonde werkcultuur

Een dergelijke werkcultuur kan grote gevolgen hebben, niet alleen voor medewerkers maar ook voor de organisatie. Als professionals hun kennis, inzichten en ideeën niet durven te delen, blijft veel potentieel onbenut. Indien medewerkers het gevoel hebben dat hun mening of visie er niet toe doet, zullen ze zichzelf ook steeds minder laten zien. Mensen kunnen letterlijk afhaken waarbij de drempel om het werk weer te hervatten op voorhand hoger ligt dan bij een fijne werkomgeving.

Wist je dat? Naast burn-outs bestaan er ook  ‘bore-outs’, waarbij werknemers zich niet uitgedaagd of geïnspireerd voelen en daardoor mentaal afhaken. Beide zijn schadelijk voor zowel de werknemer als de organisatie.

Wat kun je doen om de werkcultuur te verbeteren?

Goed nieuws: het creëren van een gezonde werkcultuur begint met kleine, bewuste stappen. Hier zijn een paar eenvoudige maar krachtige acties:

✔ Echte aandacht voor elkaar – Vraag eens oprecht hoe het met je collega gaat en neem de tijd om te luisteren.
✔ Sta open voor gesprekken – ‘Mijn deur staat altijd open’ klinkt mooi, maar straal je ook uit dat je echt tijd hebt?
✔ Begin vergaderingen met een check-in – Vraag: “Hoe zit je erbij?” en geef iedereen de kans om iets te zeggen.
✔ Geef het goede voorbeeld – Leiders die kwetsbaarheid tonen en open communiceren, moedigen anderen aan om hetzelfde te doen.

Inspirerende voorbeelden uit de praktijk

Sommige organisaties pakken werkcultuurverandering slim aan. Denk bijvoorbeeld aan:

• Shared Decision Making – Medewerkers worden actief betrokken bij beslissingen. Deze methode kent zijn oorsprong in de zorg waarbij de patiënt en de zorgverlener samen besluiten welke zorgverlening het beste past. Het principe van samen beslissen wordt steeds vaker toegepast in andere sectoren dan de zorg.
• Consent Methode – Beslissingen worden genomen op basis van consent in plaats van consensus, waardoor ieders stem telt. Een hele krachtige methode van vergaderen met een strakke structuur. Het mooie is dat de wat stillere medewerkers ook aan het woord komen en de medewerkers die vaker het woord nemen beter leren luisteren. Consent zijn betekent dat je geen overwegend bezwaar hebt tegen het besluit; je bent dus niet per definitie voor maar kunt met het besluit leven en het uitdragen.
• Het Goede Gesprek – Door structureel aandacht te besteden aan open en eerlijke communicatie ontstaat een veilige werkomgeving waarin iedereen gezien en gehoord wordt en elke mening telt.

Al deze tools hebben met elkaar gemeen dat elke medewerker telt, zijn of haar stem mag laten horen en dat er sprake is van gedragen besluiten die gezamenlijk worden genomen.

Een gezonde werkcultuur: de sleutel tot succes

Een positieve werkcultuur zorgt niet alleen voor gelukkige medewerkers, maar ook voor betere prestaties en een bloeiende organisatie. Het is een proces dat continu aandacht nodig heeft, maar de voordelen zijn onmiskenbaar. Dus waar wacht je nog op? Begin vandaag nog met het bouwen aan een gezonde, fijne en inspirerende werkomgeving!